مهربانی را بیاموزیم

بین‌الحرمین را همه می‌شناسیم و می‌دانیم که به مسافت بین حرم دو برادر، امام حسین(ع) و حضرت عباس(س) گفته می‌شود؛ مسافتی 378 متری که نشانه‌ای است از روز عاشورا و فاصله‌ای که سپاه اشقیا بین این دو بزرگوار انداخت. این خیابان تا همین یک دهه پیش به شکل امروزی‌اش نبود و اطرافش پر از ساختمان‌هایی مثل بازار و هتل و حوزه‌ی علمیه بود اما در طرح توسعه‌ی حرم و از سال 1389 با خریداری و تخریب بعضی از ساختمان‌های اطراف خیابان، فضای وسیعی در دو طرف بین‌الحرمین برای زائران ساخته شد و کسانی که در این ایام به کربلا مشرف می‌شوند، می‌بینند که چهار فضای مسقف در دو طرف شاهراه اصلی برای استراحت و بیتوته‌ی زائران درنظر گرفته شده است، البته این برای روزهای عادی سال است و در روزهای زیارتی و مناسبت‌هایی مثل اربعین، آن قدر دسته‌های عزاداری در این مسیر می‌روند و می‌آیند که جایی برای استراحت نیست. بین‌الحرمین به نمادی از کربلا و زیارت تبدیل شده و به‌خصوص در نوحه‌ها به آن ارجاعات زیادی داده می‌شود اما این، همه‌ی چیزی که باید درباره‌ی بین‌الحرمین بدانیم، نیست. بین‌الحرمین در کنار همه‌ی این‌ها، مثل یک نمایشگاه بین‌المللی هم هست که قلمرو شیعه را نشان می‌دهد. در این مسیر، زائرانی از کشورهای مختلف را می‌شود دید و نوحه‌هایشان را شنید و شاهد آیین‌های هر کدامشان در سوگ و عزای امامشان بود. بیشتر نوحه‌ها و صداهای بین‌الحرمین البته به فارسی و عربی، آن هم با لهجه‌ی عراقی است. با این حال با کمی دقت می‌شود ملیت‌ها و زبان‌های دیگر را هم شاهد بود. پاکستانی، افغانستانی، بنگلادشی، تانزانیایی... و حتی زائرانی از کشورهای اروپایی. شیعیان همه‌ی کشورها را می‌شود در این‌جا دید. این تنوع قومی، سبک زندگی‌های متفاوتی را هم به نمایش می‌گذارد؛ نه فقط در نوع عزاداری و آیین‌های سوگواری که بلکه در چیزهای دیگر هم می‌شود این زیست‌های متفاوت را دید؛ مثلاً نوع پوشش‌ها کاملا متفاوت است. بر تن مردها می‌شود انواع و اقسام پوشش‌های مربوط به مناطق مختلف دنیا را دید.
خانم‌ها البته اغلب حجاب چادر با مقنعه‌های بلند دارند اما همان‌ها تنوع فراوانی در نوع حجاب و چادر پوشیدن دارند یا فرض کنید در نحوه‌ی استراحت زائران می‌شود بازتابی از این تنوع در سبک زندگی‌ها را دید. کسانی که در کناره‌های بین‌الحرمین پتو انداخته‌اند و استراحت می‌کنند؛ کسانی که حتی همان پتو را هم ندارند و یک تکه مقوا را زیرانداز کرده‌اند یا حتی همان را هم ندارند و در کنارشان افرادی آراسته و مرتب که فقط راه می‌روند و معلوم است اصلا به خوابیدن در فضای بیرون منزل یا هتل عادت ندارند. همه‌ی این آدم‌ها، در این فضا مهربانانه در کنار هم قرار می‌گیرند. گروه‌های کوچک یا بزرگ در کنار هم روضه و نوحه می‌خوانند، به روش خودشان سینه می‌زنند و عزاداری می‌کنند و درست همان كنارشان، افرادی دارند عکس سلفی می‌گیرند، با هم یک گفت‌وگوی دوستانه دارند و می‌خندند یا استراحت می‌کنند. هیچ‌کس هم معترض دیگری نمی‌شود که چرا می‌خندد یا صدای عزاداری‌اش مانع از شنیدن صدای نوحه‌ی خودشان است یا اصلا چرا راه را تنگ کرده. همه می‌دانند که هدفی بزرگ‌تر این همه آدم متنوع را کنار هم جمع کرده؛ كسانی كه بلدند با پیدا کردن چند کلمه‌ی مشترک عربی، انگلیسی یا فارسی با هم گفت‌وگو کنند. در بین‌الحرمین، تنوع و تکثر سبک زندگی‌ها به رسمیت شناخته می‌شود و همه حول محور یک عشق بزرگ‌تر، با هم صمیمی و مهربان هستند. این خودش یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این خیابان منحصر به فرد در دنیاست. پرشورترین و در عین حال صمیمی‌ترین نقطه‌ی روی زمین. خوشحالم که این‌جا هستم و این یادداشت را از فاصله‌ی چند متری بین‌الحرمین می‌نویسم.